Δημοτικές εκλογές: αναδρομή στο παρελθόν.

H Τοπική Αυτοδιοίκηση αποτελεί θεσμό – θεμέλιο για τη Δημοκρατία. Συμπορεύτηκαν μαζί από τη σύσταση του πρώτου ανεξάρτητου Ελληνικού κράτους.

Σήμερα, η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει αποκτήσει ιδιαίτερη σημασία. Διαδραματίζει ρόλους που ενισχύουν το επίπεδο της Δημοκρατίας, την κοινωνική συνοχή, καθώς και τη συνολική ανάπτυξη της χώρας. Είναι φορέας αποφάσεων για τα κοινά, άμεσης και ενεργού συμμετοχής του πολίτη στα δημόσια – στα δημοτικά και κοινοτικά πράγματα, καθώς και φορέας κοινωνικών αλλαγών και ανάπτυξης.

Διοικητική Διαίρεση

ΟΙ ΔΗΜΟΙ

Μετά την απελευθέρωση και τη δημιουργία του κράτους, με διάταγμα που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 12/6-4-1833, το βασίλειο της Ελλάδος διαιρέθηκε σε 10 νομούς και 42 Επαρχίες. Τρία χρόνια αργότερα, 21-6-1936, συστάθηκαν με Β.Δ. στην Επικράτεια 30 διοικήσεις (Νομαρχίες ) και 19 Υποδιοικήσεις (Επαρχίες). 4 μήνες αργότερα ιδρύθηκε η Διοίκηση Ήλιδος, η Ηλείας) η οποία περιλάμβανε τους 22 Δήμους, ήτοι: Μυρτουντίων, Κυλληνίας, Ηλειαίων, Ελίσσης, Πηνιειαίων, Εφύρας, Δαφνησίου, Σεληεντίων, Πύλου, Λαμπείας, Φολόης, Ωλένης, Γουμεραίων, Ηρακλείας, Κλαδέας, Πίσσης, Κυθηρίων, Βουπρασίων, Ζενίας, Λετρίνων, Μυρτιάς, Καλοτυχίας.

ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ

Τον Δεκέμβριο του 1840, στην εφημερίδα της κυβερνήσεως δημοσιεύτηκε Διάταγμα συγχώνευσης των 22 αυτών Δήμων σε 8. Από τη συγχώνευση προέκυψαν οι Δήμοι: Μυρτουντίων με πρωτεύουσα τα Λεχαινά, Ηλειαίων με πρωτεύουσα τη Γαστούνη, Πηνιειαίων με πρ. τη Λουκάβιτσα, Λαμπείας με πρωτεύουσα τη Δίβρη, Ωλένης με πρωτεύουσα το Λαντζόι, Ολυμπίων με πρωτεύουσα το Δούκα, Βουπρασίας με πρωτεύουσα το Ψάρι και Λετρίνων με πρωτεύουσα τον Πύργο.

ΚΑΤΑΡΓΗΣΕΙΣ

Η Κυβέρνηση Ε. Βενιζέλου στις 28-8-1912, αποφάσισε την κατάργηση των Δήμων. Από τους προαναφερθέντες Δήμους που δεν συμπλήρωναν 10.000 κατοίκους, έμεινε μόνο ο Δήμος Λετρίνων.

Το 1914 έγινε η υλοποίηση των συγχωνεύσεων και το 1920 με νέα διαίρεση οι νομοί της χώρας έφθασαν τους 35. Το 1928 η Ελλάδα διαιρείτο σε 38 νομούς, 141 Επαρχίες και 53 Δήμους και 4.990 κοινότητες με συνολικό αριθμό πόλεων και χωριών 10.952.

ΣΤΗΝ ΗΛΕΙΑ

Στην Ηλεία η διαίρεση των Δήμων έγινε τα τελευταία 60 χρόνια τρεις φορές. Το 1947-48, το 1997 με τον «Καποδίστρια» και το 2011 με τον «Καλλικράτη». Στην πρώτη οι Δήμοι που αναγνωρίστηκαν ήταν 22, στη δεύτερη παρέμειναν οι ίδιοι και στην τρίτη του «Καλλικράτη» έγιναν 8.

Οι δημοτικές εκλογές

Οι πρώτες εκλογές (δημοτικές) στην πατρίδα μας έγιναν τον Μάρτη του 1835 με το διάταγμα της 27/-1834 «περί σχηματισμού και διαιρέσεως των Δήμων ορίζεται ότι «οι δημοτικοί σύμβουλοι εκλέγονται από τους «μάλλον φορολογούμενους» δημότας υπό τον όρον ότι ούτοι δεν θα είναι ολιγότεροι του 1/3 του συνόλου των κατοίκων...». «Οι δημοτικοί σύμβουλοι και ισάριθμοι «μάλλον φορολογούμενοι» δημόται (το δημαιρεσιακόν συμβούλιον) εκλέγουν τρεις υποψηφίους δημάρχους, εκ των οποίων εκλέγει τον ένα ο Βασιλεύς ή ο Νομάρχης...».

Στην εποχή του Όθωνα έγιναν εννέα φορές εκλογές.

Στα 1835, 1837, 1841, 1847, 1850, 1853, 1855, 1857 και 1861.

Μετά την έξωση του Όθωνα εκλογές ξανάγιναν το 1866. Ήταν οι πρώτες εκλογές που έγιναν στα χρόνια του Γεωργίου Α’.

Με το Σύνταγμα του 1864 (άρθρο 105) καθιερώθηκε η άμεση, καθολική και μυστική δια σφαιριδίων ψηφοφορία. Τούτο γινότανε τόσο για τους δημάρχους, όσο και για τους πάρεδρους και τους Δημοτικούς Συμβούλους.

Εκλογές στα χρόνια του Γεωργίου Α’ εκτός από το 1866 ξανάγιναν το 1870, 1874, 1879, 1833, 1887, 1891, 1895, 1899, 1903 και 1907.

Εκλογές ξανάγιναν μετά επτά χρόνια το 1914. Έχει προηγηθεί η κατάργηση των δήμων και ο λαός στις εκλογές του 1914, εκτός από τις πρωτεύουσες των νομών που ‘βγαλαν δήμαρχους, εκλέγει τους πρώτους προέδρους κοινοτήτων.

Μετά το 1914 ο εθνικός διχασμός και οι εξωτερικές ανωμαλίες είχαν αρνητικές επιπτώσεις και στους δήμους και στις κοινότητες. Οι δήμαρχοι διορίζονται από το κυβερνών κόμμα.

Μετά από έντεκα χρόνια ξανάγιναν εκλογές στις 25 Οκτώβρη του 1925. Δημοτικές εκλογές έχουμε και πάλι το 1929 και το 1934.

Οι εκλογές της 11 Φεβρουαρίου του 1934 είναι οι τελευταίες που ‘γιναν προπολεμικά. Το δικτατορικό καθεστώς του Ι. Μεταξά κατάργησε τις εκλογές. Θ’ ακολουθήσει ο πόλεμος του 1940, η εχθρική κατοχή κι ο εμφύλιος. Δημοτικές εκλογές, μετά το 1934 θα γίνουν ξανά στις 15 Απρίλη 1951. 17 ολόκληρα χρόνια είχαμε διορισμένους δήμαρχους και κοινοτάρχες. Εκλογές ξανάγιναν το 1954, το 1959 και το 1964.

Οι δημοτικές εκλογές της 5 Ιούλη 1964 είναι οι τελευταίες που ‘γιναν πριν τη δικτατορία των συνταγματαρχών της 21 Απρίλη 1967.

Δημοτικές εκλογές είχανε ξανά το 1975 και κατόπιν το 1978, το 1982, το 1986, το 1990, το 1994, 1998, 2002, 2006, 2010.

Οι εκλογές του Οκτώβρη 1998 ήταν οι πρώτες που ‘γιναν μετά την εφαρμογή του Νομοσχεδίου «Ι. Καποδίστριας» και το 2010 με το νόμο του «Καλλικράτη».

Δύο αιώνες λοιπόν Δημοτικές εκλογές. 35 φορές από το 1835 μέχρι το 2010.

Το ενδιαφέρον που προκαλούσαν κάθε φορά ήταν μεγαλύτερο κι από τις βουλευτικές εκλογές.

Πώς ψήφιζανοι εκλογείς στις Δημοτικές Εκλογές

Οι πρώτες δημοτικές εκλογές 1834 – 1835 έγιναν με χάρτινα χειρόγραφα ψηφοδέλτια. Το 1864 η εκλογή των βουλευτών γινόταν «δι αμέσου καθολικής και μυστικής ψηφοφορίας δια σφαιριδίων» το 1910 η επαναφορά των ψηφοδελτίων είχε γίνει καθολικό αίτημα.

Το 1912 ο νέος εκλογικός νόμος εισάγει τα ψηφοδέλτια. Το 1914 γίνονται οι εκλογές με ψηφοδέλτια και βιβλιάρια. «Ψηφοδέλτιον, έλεγε ο νόμος είναι τεμάχιον χάρτου, το οποίον περιλαμβάνει τα ονόματα εκείνα των ανακηρυχθέντων υποψηφίων τους οποίους ο εκλογεύς θέλει να ψηφίσει, δεν φέρει δε ουδέν διακριτικόν σημείον επ’ αυτού...». Για τα δεδομένα της εποχής εκείνης ο τρόπος ψηφοφορίας ήταν περίεργος. Ο ψηφοφόρος αφού έπαιρνε το ψηφοδέλτιο αποσυρόταν εις μέρος της αιθούσης ή εις συνεχόμενου δωματίου και «εκεί κλείει ες μεν τον ερυθρόν φάκελον το ερυθρόν ψηφοδέλτιον και εις τον λευκόν το λευκόν, επικολλά τον φάκελον και επανερχόμενος ρίπτει πρώτον τον ερυθρόν εις το επί τούτω κιβώτιον του οποίου το κάλυμμα είναι βαμμένον δια χρώματος ερυθρού και έπειτα το λευκόν, επίσης, εις το επί τούτω κιβώτιον».

πηγή:www.patrisnews.com